بحار الانوار (3)
بحار الانوار (3)
آغاز: الحمد للّه الّذي أمر عباده بالعدل و هو تعالى أولى به من المأمورين، و زجرهم فبيّن أنّه لا يظلم المزجورين. . . أمّا بعد فهذا هو المجلّد الثالث من كتاب بحار الأنوار المشتمل على أخبار العدل و المعاد. . . ممّا ألّفه. . . محمّد باقر بن محمّد تقى رزقه اللّه سلوك سبيل الرشاد و غفر له و لوالديه يوم المعاد.
أبواب العدل، باب نفى الظلم و الجور عنه تعالى، و ابطال الجبر و التفويض و اثبات الأمر بين الأمرين و إثبات الإختيار و الإستطاعة.
انجام: هذا آخر ما أوردنا إيراده فى هذا المجلّد من كتاب بحار الانوار و ختم على يدى مؤلّفه ختم اللّه له و لوالديه بالحسنى في حادى عشر شهر محرّم الحرام من شهور سنة ثمانين بعد الألف من الهجرة و الحمد للّه اوّلا و آخرا و صلّى اللّه على محمّد و أهل بيته الطّاهرين المعصومين، و لعنة اللّه على ظالميهم و قاتليهم و غاصبى حقوقهم و مبغضيهم و مخالفيهم أبد الآبدين.
بحار الانوار ج 5 و 8 تهران: دار الكتب الاسلاميّه.
موضوع: عدل و معاد و علل تكليف عباد.
تاريخ ساخت:11 محرّم الحرام 1080 ق.
نسخههاى خطّى:
1-25 ج 1/1235 ق، ش 844(مرعشى 3/39) .
2-27 ع 1/1280 ق، با دو خطّ تصحيح شده و در صفحۀ آخر گواهى مقابله على ميرزا در تاريخ 1291 ق، ش 2445(همو 7/44) .
3-بىتا، ش 4344(همو 11/332) .
4-بخش اوّل از جلد 3 در اخبار عدل و معاد به خطّ مؤلّف با تصحيح و اضافه به
104
خطّ مؤلّف، ش 4846(همو 13/42) .
5-بخش دوّم از جلد 3، ش 4847(همو 13/43) .
6-بخش سوّم از جلد 3، ش 4848(همو 13/43) .
7-بخش چهارم از جلد سوّم، ش 4849(همو 13/44) .
8-21 محرّم 1277 از روى نسخۀ مؤلّف كه در 1080 ق، نوشته شده بود تحرير شده است، ش 16161(وزيرى 3/1039) .
9-17 محرّم 1090 ق، نزد علاّمۀ مجلسى قرائت شده و او گواهى داده، ش 528 (دانشگاه تهران 5/1147) .
10-سدۀ 12 ق، ابواب العدل، انجام افتاده، بلاغ قرائت دارد (همو 16/337) .
11-ج 1/1095 ق، وقفنامۀ آن به خطّ محمّد باقر بن محمّد تقى در شوّال 1095 ق، (همو 16/343) .
12-محتملا سدۀ 12 ق، ش 1593/س-12349(ملّى تهران 8/57) .
بنگريد به:
ملّى تهران 7/354، ج 10/111.
جامع گوهرشاد 1/186.
دو كتابخانۀ مشهد/484.
گلپايگانى 3/232.
دليل المخطوطات 1/8.
فيضيّۀ استادى 1/28،29.
مسجد اعظم/39.
آستان قدس 5/31.
سپهسالار سابق 1/219، ج 3/238،239،241.
الفبائى آستان قدس/82.
هزار و پانصد نسخۀ خطى/62 و 63.
105
نسخههاى چاپى:
تهران،1305 ق، سنگى، رحلى، چاپ كمپانى،398 ص (مؤلّفين كتب چاپى 2/26) .
تبريز،1301 ق، سنگى، رحلى (همو 2/26) .
تطبيق چاپ كمپانى با چاپ جديد:
3/1-92-5 تهران: دار الكتب الاسلاميّه، سربى، وزيرى،329 ص.
3/92-187-6 تهران: دار الكتب الاسلاميّه، سربى، وزيرى،339 ص.
3/187-289-7 تهران: دار الكتب الاسلاميّه، سربى، وزيرى،343 ص.
3/289-398-8 تهران: دار الكتب الاسلاميّه، سربى، وزيرى،378 ص.
ترجمۀ فارسى:
1. محمّد باقر كمرهاى، به تصحيح محمّد بهشتى. تهران: اسلاميّه. -اوّل، دى 1365 ش، وزيرى،252 ص (كتابنامۀ وزارت ارشاد، اسفند 65/41) .