محله‌های قدیمی اصفهان هر یک گویای خاطرات ناگفته بسیاری است که رازها و اسرار فراوانی را در خود نهان کرده و تنها اگر اشتیاق آن یافتی که با پای پیاده در کوی و برزنش راه بیفتی و سر از این اسرار در بیاوری، خواهی فهمید که این شهر حتی در گورستان‌هایش هم فرهنگ و هنر انسانی را به بهترین شکل ممکن متجلی ساخته است.
از جمله این محلات قدیمی اما، محله سبزه میدان سابق و امام علی(ع) فعلی اصفهان است. محله‌ای که در گوشه‌ای از آن مدفن مردی است که در روزگاری نه چندان دور در این شهر پر رمز و راز می زیست و در میان مردمانش آمد و رفت می کرد. مردی که به نقل تاریخ، در علم و عمل از خواص روزگار خود بود و پس از وفاتش نیز نامش در میان بزرگان اندیشه و عالم معنا درخشیدن گرفت. " علامه محمد باقر مجلسی ".
مردم با قلبشان با علامه مجلسی در ارتباط هستند
شاید در میان های و هوی مردمی که به شوق زیارت علامه مجلسی قدم در این صحن و سرای باصفا و دلنشین گذاشته‌اند و هر یک به بهانه روا شدن حاجتی بر کنگره ضریح کوچکش چشم دوخته‌اند، کمتر باشند کسانی که از مقام علمی علامه مجلسی مطلع باشند و بدانند به زیارت مردی آمده‌اند که بر دانش های صرف و نحو، معانی و بیان، لغت و ریاضی، تاریخ و فلسفه، حدیث و رجال، درایه و اصول، فقه و کلام مسلط بوده است و در زمان حیاتش زعامت مسجد و مدرسه جامع اصفهان را به عهده داشته است.
دختر جوانی که خودش را ملزم می داند که در هر ماه یک بار به زیارت علامه مجلسی بیاید و روا شدن تمامی حاجات قلبی‌اش را از توسل به علامه می داند در این باره می گوید: متاسفانه مردم از مقام علمی علامه مجلسی آگاهی زیادی ندارند، اما می دانند که ایشان انسان بزرگی بوده است. در واقع مردم با قلبشان با علامه در ارتباط هستند.
مردم می گویند: هر چه داریم از این آقا داریم
مسئول ستاد حافظان قرآن که به مدت ۴ سال است در حرم علامه مجلسی مشغول به فعالیت است، از ارادت ویژه مردم نسبت به علامه می گوید و عنوان می کند: من در طی مدتی که در این مکان مقدس حضور دارم، با نمونه‌های بسیاری مواجه شده ام که نشان دهنده میزان ارادت مردم به مقام علامه مجلسی است. بارها شنیده ام که می گویند ما هر چه داریم از این آقا داریم.
وی ادامه می دهد: مردم به اینجا می‌آیند و با پخش کردن خوراکی‌هایی مثل کاچی و یا نان و پنیر میان مردم، نذر می کنند تا با شفیع قرار دادن علامه مجلسی در نزد خداوند حاجتشان روا شود.
ظاهر شدن جسد سالم علامه مجلسی در ۲۴ شهریور ۱۳۶۷
ظاهر شدن جسد سالم علامه مجلسی در حین ترمیم مقبره وی، یکی از اتفاقات عجیب و شگفت انگیزی است که نشان دهنده بلندی مقام معنوی ایشان بوده است. این موضوع حدود 26 سال پیش رقم خورده و نقل شده است:
گفته می‌شود در ۲۴ شهریور ماه سال ۱۳۶۷، بنای مختصری که روی قبر بود تخریب شد تا ضریح نقره‌ای علامه نصب شود. نیم متر از سطح زمین حفر شده بود که ناگاه سه قبر متصل به هم ظاهر گردید. قرار شد ضریح را بر روی این سه قبر قرار دهند، ولی برآمدگی یکی از آجرهای پایین پا، مانع از انجام عملیات بود. سه نفر در جریان انجام این کار بودند: استاد برقکار، استاد بنّا و کارگر.
استاد برقکار می گفت: " در حین کار سوراخی پیدا شد. نور چراغ را در آن انداختم. در آنجا یک کفن سالم و جنازه‌ای که به نظر می رسید تازه در قبر گذاشته شده باشد قرار داشت. بندهای پایین کفن باز و شصت پای مبارک آن بزرگوار کاملا نمایان بود و زیادی پارچه کفن نیز در زیر پا جمع شده بود.
کفن از جنس متقال و سفید مایل به زرد بود. مقداری خاک روی کفن ریخت که باعث شد از شدت وحشت در خصوصیات دیگر خوب دقت نکنم."
کارگر هم با چشم خود کفن را کاملا مشاهده نموده بود. آنان به علت ترس عجیب با عجله روی آن را پوشاندند.
علامه مجلسی در سن 14 سالگی از " ملاصدرا " اجازه روایت دریافت کرد
اما برای آشنایی بیشتر با جایگاه علمی و معنوی علامه مجلسی به سراغ متولی مقبره علامه مجلسی می رویم.
محمدی که سالهاست تولیت این حرم را بر عهده دارد، این مسئولیت را افتخاری برای خود دانسته و می گوید: علامه مجلسی یکی از بزرگترین مفاخر در جهان تشیع هستند که دارای شخصیتی چند بعدی بوده و در بسیاری زمینه‌ها سرآمد زمانه خویش و حتی دوران پس از آن بوده‌اند.
وی می افزاید: در میان انسان‌های بزرگ و صاحب نام کمتر دیده می شود که کسی توانسته باشد نسبت به تمامی ابعاد شخصیتی بالقوه در وجود یک بشر رشد چشم گیری داشته باشد اما علامه مجلسی توانسته‌اند به چنین جایگاهی دست یابند. به عنوان نمونه نقل شده است که علامه مجلسی در زمانی که مقام امامت جمعه و زعامت مسجد جامع اصفهان را بر عهده داشته‌اند، از چنان اعتباری برخوردار بوده‌اند که از شاه سلطان حسین، حاکم وقت اصفهان می خواهند که افعال حرامی چون می گساری در شهر و کفتربازی را ممنوع اعلام نماید و شاه درخواست، وی را می پذیرد و این دو فعل که در آن زمان دامنگیر بسیاری از جوانان شهر اصفهان بوده از سوی حاکم ممنوع اعلام می شوند.
کسب اجازه روایت از ملاصدرا در 14 سالگی
علامه در چهار سالگی به درس و بحث روی آورد و در چهارده سالگی از " ملاصدرا " اجازه روایت دریافت کرد. گذشته از این در مکتب دانشمندانی چون شیخ حر عاملی، ملامحسن استر آبادی، ملامحسن فیض کاشانی، ملاصالح مازندرانی تلمّذ کرده است، تا آنجا كه گفته‌اند شمار اساتید وی به بیست و یک استاد می‌رسد.
علامه علاوه بر علم و دانش در عرصه سیاست نیز فعال بود و پس از فوت مرحوم ملا محمد باقر سبزواری در سال ۱۰۹۰ به منصب شیخ الاسلامی دست یافت. علامه در این سالها علاوه بر مبارزه علیه صوفیان با کشیشان دربار، بیگانگان، نمایندگان مؤسسات و شرکت های غربی به مبارزه با بت پرستان پرداخت و خدمات شایانی به مذهب جعفری کرد و آنچنان که مشهور است علاوه بر تربیت شاگردان کتابهای گرانبهای بسیاری تألیف کرده است؛ حق الیقین، عین الحیاة، حلية المتّقین، حیوة القلوب. بسیاری دیگر از کتب فارسی و عربی که بر اساس نیاز مردم تحریر شده است که مشهورترین و معروفترین این کتابها که در حقیقت دایره المعارفی بزرگ درباره تشیع می باشد، کتاب بحار الانوار است که بالغ بر ۱۰۰ جلد است.
ماجرای دیدار با امام زمان (عج)
وی که خانواده علامه مجلسی را عامل بسیار مهمی در روند رشد و شکل گیری شخصیت والای علامه می‌داند عنوان می‌کند: اما مایل هستم اکنون که فرصتی برای معرفی شخصیت این علامه بزرگوار به دست آمده، درباره پدر علامه مجلسی نیز سخنی گفته شود. چرا که گمان می‌کنم علامه " محمد تقی مجلسی " مهم ترین عامل در رشد و شکلگیری شخصیت علامه محمدباقر مجلسی است.
وی ادامه می دهد: اگر مشاهده کرده باشید در قسمت ورودی حرم علامه مجلسی در قسمت برادران کتیبه‌ای بسیار قدیمی بر دیوار قرار گرفته و بر روی آن کلماتی حکاکی شده است. این کتیبه به نقل ماجرایی می پردازد که به احتمال قوی درباره پدر علامه مجلسی رخ داده است.
جریان اینطور است که شخصی نقل قول شخص دیگری را از دیدار با امام زمان (عج) در راهرو ورودی این حرم بر روی این کتیبه بیان کرده است و این کتیبه را به عنوان یادبود مقام علمی و معنوی علامه محمدتقی مجلسی در این مکان نصب کرده است.
آیت الله بهجت فرمودند: علامه محمد تقی مجلسی بر مردم اصفهان ولایت دارد
محمدی همچنین به نقل سخنی از آیت الله بهجت درباره مقام شامخ پدر بزرگوار علامه مجلسی می پردازد و می گوید: همه ما با مفهوم ولایت آشنا هستیم و می‌دانیم که وقتی گفته می‌شود که فردی بر ما ولایت دارد به معنای این است که اطاعت و پیروی از او به عنوان وظیفه ما محسوب می‌شود و شاهراه اصلی ما در رسیدن به حقیقت و طی طریق در صراط مستقیم است.
حالا تصور کنید که عالم و عارف بزرگی همچون مرحوم آیت الله بهجت درباره علامه محمد تقی مجلسی از واژه ولایت استفاده می‌کنند و می‌فرمایند: علامه محمد تقی مجلسی بر مردم اصفهان ولایت دارد..."
در واقع همین یک جمله کافی است تا بدانیم علامه مجلسی در دامان چه پدری رشد یافته‌اند و در مکتب چه آموزگار بی نظیری تلمذ کرده اند
مقامت امامت جمعه، میراث بزرگ خاندان مجلسی
متولی مقبره علامه مجلسی همچنین ضمن تاکید بر ضرورت شناساندن خانواده علامه مجلسی به عنوان یکی از خانواده‌های برجسته عالم تشیع در عرصه علم و دیانت می افزاید: شما کمتر خانواده‌ای را می توانید پیدا کنید که اکثریت اعضای آن از بزرگان و متولیان مقامات بلند معنوی و دینی باشند.
اما خانواده علامه مجلسی یک چنین خانواده‌ای هستند.
خواهر علامه مجلسی و دختر علامه محمد تقی مجلسی، " آمنه خاتون " نام دارد. ایشان از زنان بسیار والا مقام و صاحب جایگاه رفیع علمی بوده‌اند. خانم آمنه خاتون در ازدواج با ملا صالح مازندرانی، صاحب چند اولاد می شوند که هر کدامشان نیز از بزرگان دین بوده‌اند و دارای مقامات بسیار شگفت انگیزی در عرصه دیانت بوده‌اند. حتی جالب است بدانید که مرحوم حضرت آیت الله بروجردی از نسل این خانواده بوده‌اند. همچنین آیت الله شهرستانی، خاندان بهبهانی و آیت الله صافی اصفهانی نیز از نسل این زن و شوهر پرورش یافته اند.
وی همچنین عنوان کرد: از سوی دیگر به روایت تاریخ مقام امامت جمعه در میان اعضای خانواده مجلسی بسیار مشاهده می شود که این مسئله نشان از اعتبار این افراد در میان مردم از لحاظ عملی و دینی داشته است.
/فرناز کلباسی/
