فضيلت صلات

فضيلت صلات

چنان چه از احاديث معتبره ظاهر مى شود بعد از عقايد ايمانى از افعال بدنى ، هيچ فعلى به فضيلت نماز نيست ، و نماز از جميع افعال افضل است ، چنان چه (( حى على خير العمل )) كه در اذان متواتر است بر اين معنى دلالت دارد، و كسى استبعاد نكند كه نماز از عملهاى بسيار دشوار افضل باشد، چنان چه عمر عليه ما عليه به عقل شوم خود انكار اين معنى كرد و نهى كرد مردم را از گفتن حلى على خير العمل در اذان ؛ زيرا كه كمال و نقص عبادات را ما به عقول ناقصه خود نمى توانيم دانست ، و حكيم على الاطلاق مى داند كه كدام عمل براى صلاح حال ما و قرب ما به جانب اقدس او بيش تر دخيل است ، و بسيارى و كمى مشقت را چندان دخلى در فاضل و مفضول بودن عمل نيست .
چه ، ظاهر است كه اگر كسى به كوه بسيار صعبى بالا رود، يا پاهاى خود را ببندد و خود را يك روز بياويزد، از نماز دشوارتر است ، ولى هيچ فضيلت ندارد، و اگر به قصد ثواب كند معاقب خواهد بود، مثل آن كه طبيبى به دوايى كه به فلسى تحصيل توان نمود، بيمارى را معالجه نمايد كه به دوايى كه به صد تومان در مدت ده سال به عمل آورده باشند معالجه نتوان نمود، و تغذيه و تقويتى كه از چند لقمه گوشت و برنج حاصل مى شود، از هيچ معجونى حاصل نمى شود، هر چند مبلغها جوهر در آن به كار رفته باشد.
همچنين حكيم على الاطلاق ، و طبيب نفوس و ارواح و عقول خلايق ، هر عملى را در تكميل عقول و نفوس و تقويت ايمان و يقين تاءثيرى داده ، و از براى هر يك مرتبه اى از فضل بيان فرموده ، كه هيچ يك از ديگرى مغنى (29) نيستند، و هر يك را تاءثيرى خاص ‍ هست كه از ديگرى متصور نيست ، پس كسى گمان نكند چون نماز بهترين اعمال است ، پس كار ديگرى نبايد كرد، از بابت اين است كه كسى گويد: چون گوشت تقويتش بيش تر است ، پس آب نبايد خورد؛ بلكه هر يك مدخليتى در كمال ايمان هست كه ديگرى را نيست ، و همه در كارند، اما نماز فايده اش زياده از ساير اعمال است ، و بيش تر موجب قرب است ، و معراج مؤمن است .
و آن حديث مشهور كه بهترين اعمال آن است كه دشوارتر باشد، ممكن است مراد اين باشد كه در هر نوعى از عمل دشوارترين بهتر است ، مثلا نمازى كه در فعل آن مشقت بيش تر است بهتر باشد از نمازى كه آسان تر ميسر شود، و روزه در تابستان گرم ، چون دشوارتر است ، افضل باشد از روزه زمستان كه آسان تر است ، نه از اعمال ديگر،
و به سند صحيح از معاوية بن وهب منقول است كه از حضرت صادق عليه السلام سؤ ال كردم : كدام عمل است كه بيش تر باعث قرب بنده به خدا مى شود و نزد خدا محبوب تر است ؟ فرمود: عملى را بعد معرفت اصول دين بهتر از نماز نمى دانم ، نمى بينى كه بنده صالح عيسى بن مريم گفت : خدا مرا وصيت كرده است به نماز و زكات مادام كه زنده باشم .
و در حديث ديگر فرمود: محبوب ترين عملها نزد حق تعالى نماز است ، و نماز آخر وصيتهاى پيغمبران است .
و حضرت صادق عليه السلام از حضرت رسول صلى الله عليه و آله و سلم روايت فرموده كه مثل نماز نسبت به ايمان از بابت عمود خيمه است ، اگر عمود برپاست نفع مى كند طنابها و ميخها و پرده خيمه ، و چون عمود شكست آنها هيچ نفع نمى دهد، و اگر نماز نيست عملهاى ديگر چندان فايده نمى بخشد.
و حضرت رسول صلى الله عليه و آله و سلم فرمود: روز قيامت كه بنده را به مقام حساب مى دارند، اول چيزى كه از او سؤ ال مى نمايند نماز است ، پس اگر تمام به جا آورده است نجات مى يابد، والا او را در آتش فرو مى برند.

پاورقی

29- بى نياز كننده .