امام باقر عليه السلام مى فرمايد: «عالِمٌ يُنْتَفَعُ بِعِلْمِه، أَفْضَل مِنْ سَبعينَ أَلْف عابدٍ؛ عالمى كه از علمش استفاده شود بهتر از هفتاد هزار عابد است». «1»
مسأله مهم در ميان اهل علم تنها فرا گرفتن علم و عمل كردن به آن نيست، گرچه اين دو خوب و صحيح است امّا مسأله مهم اين است كه مردم از اين علم بهرهاى ببرند و هم خود به تكامل برسند و هم اجتماع را به مسير سعادت رهنمون شوند.
علماى بزرگى داشتيم كه مظهر علم و تقوا بودند امّا مردم از علم آنها بهرهاى نگرفتند و علم را با خود به قبر بردند و اين ضايعه بزرگى است. آنچه باعث مىشود كه عالم از هفتاد هزار عابد بالاتر شود، «ينتفع بعلمه» است و دليلش اين است كه عابد گليم خويش برون مىبرد زآب و فقط خودش را نجات مىدهد اما عالم سعى مىكند كه بگيرد غريق را، و گاهى هزاران نفر به بركت علم او نجات پيدا مىكنند.
حالا چه كنيم كه «ينتفع بعلمه» بشويم و علم ما مورد بهره بردارى قرار بگيرد؟
چند راه وجود دارد:
اوّل: اينكه مسلّح به سلاح بيان و قلم شويم، چرا كه بيشتر، با اين دو روش مى شود علوم را منتشر كرد و اين ميسّر نمىشود مگر با تمرين و ممارست بسيار زياد. شايد مانند علّامه مجلسى افراد زيادى داشته باشيم، علامه مجلسى اهل قلم بود و اين همه آثار با ارزش را به يادگار گذاشت.. «2»
علّامه مجلسى در علم و دانش و زهد و تقوا و جامعيّت، برتر از آن است كه نياز به معرفى داشته باشد. از افتخارات او همين بس كه دائرة المعارف وسيعى را به نام بحار الانوار براى اماميّه تأليف كرد كه پيش از آن چنين كارى انجام نشده بود. كتاب مرآة العقول كه شرح كتاب كافى است، از ديگر تأليفات ارزشمند اوست.
وى كتب فراوانى نوشت و نخستين كسى است كه بهطور گسترده كتابهايى را به زبان فارسى و در معارف دينى مطابق مذهب اهل بيت عليهم السلام تدوين كرد. «4». «4»
پی نوشت:
( 1) بحارالانوار، ج 2، ص 18؛ تحفالعقول، حكمت 19.
( 2) آية اللّه العظمى مكارم شيرازى :گفتار معصومين(ع)، ص: 199
( 3) ر. ك: امل الآمل، ج 2، ص 248؛ روضات الجنّات، ج 2، ص 93- 78؛ اعيان الشيعه، ج 9، ص 184- 182؛ بحارالانوار، ج 102، ص 165- 105.
( 4) آية اللّه العظمى مكارم شيرازى : دائرة المعارف فقه مقارن، ص: 120
