امروز سی ام مرداد به عنوان ˈروز بزرگداشت علامه مجلسیˈ نامگذاری شده است، علامه ای که همچون خورشید در آسمان علم و معرفت شیعه می درخشد و پژوهشگران علوم اسلامی، بسیاری از تحقیقات و مطالعات خود را مدیون چنین شخصیت برجسته ای هستند.
ˈبحارلانوارˈ فقط نام یکی از 49 کتاب علامه مجلسی به زبان فارسی است که این کتاب حاصل زحمات 36 ساله وی و صدها شاگرد و محققی است که علامه مجلسی را یاری کردند تا این کتاب در 110 جلد منتشر شود و همچنان زینت بخش کتابخانه های معتبر و مخازن علمی جهان تشیع باشداست و بدون شک هر فقیه، مفسر و متکلمی که در علوم اسلامی تلاش یا تولیدی داشته باشد، خود را مدیون علامه محمدباقر مجلسی در بحار الانوار و سایر کتب وی خواهد دانست.
بحارالانوار بزرگترین دائره المعارف حدیثی، اخلاقی، تاریخی، علمی و تفسیری شیعه است و روح پژوهشگری علامه مجلسی، عظمتی به او داد که توانست کتاب بزرگ بحارالانوار را تالیف کند.
البته برخی گمان می کنند علامه در بحارالانوار فقط احادیث معصومین(ع) را جمع آوری کرده است؛ در حالی که بحارالانوار به عنوان یکی از آثار بسیار برجسته در تاریخ تشیع مطرح است.
علامه مجلسی در مقدمه بحارالانوار می نویسد: در آغاز کار به مطالعه کتاب های معروف و متداول پرداختم و بعد از آن به کتاب های دیگری که در طی اعصار گذشته به علل مختلف متروک و مهجور مانده بود؛ رو آوردم. هر جا که نسخه حدیثی بود سراغ گرفتم و به هر قیمتی که ممکن شد بهره برداری می کردم. وی می افزاید: شرق و غرب را جویا گشتم تا نسخه های بسیار گرد آوری کردم. در این مهم دینی جماعتی از برادران مذهبی مرا یاری کرده و به شهرها و بلاد دور سرکشیدند تا به فضل الهی مصادر لازم را به دست آوردند.
علامه مجلسی سپس به تصحیح و تنقیح محتوای این کتاب ها اشاره کرده و می افزاید: نظم و ترتیب کتاب ها را نامناسب دیدم و دسته بندی احادیث را در فصل ها و ابواب متنوع راهگشای محققان و پژوهشگران نیافتم. از این رو به ترتیب دادن فهرستی همت گماشتم که از هر جهت جالب و مفید باشد.
این فقیه پرکار در سال 1070 هجری این فهرست را ناتمام رها کرده و از فهرست بندی سایر کتاب ها دست می کشد و علت آن را اینگونه بیان می کند: اقبال عمومی را مطلوب ندیدم و سران جامعه را فاسد و نامطبوع دیدم… . ترسیدم که در روزگاری بعد از من باز هم نسخه های تکثیر شده من در طاق نسیان متروک و مهجور شود و یا مصیبتی از ستم غارتگران زحمات مرا در تهیه نسخه ها بر باد دهد، لذا راه خود را عوض کردم – از خدا یاری طلبیدم – و به کتاب بحارالانوار پرداختم.
حضرت امام خمینی (ره) در پاسخ به کسانی که به برخی احادیث بحارالانوار ایراد می گرفتند، از این کتاب به عنوان گنجینه ای یاد کردند که در آن تمام اخباری که به ائمه (ع) نسبت داده شده؛ جمع آوری شده است و علامه مجلسی تلاش کرده تا این احادیث از بین نرود.
بنابر این، اگرچه ممکن است احادیثی وجود داشته باشد که به نظر خود علامه مجلسی نیز درست نباشد ولی مساله مهم جمع آوری احادیث بود.
مجلسی در کتاب بحارالانوار تعبیری به عنوان بیان در توضیح برخی روایات دارد و این مساله میزان تحقیق و تتبع او را در زمینه های مختلف نشان می دهد تا این دائره المعارف را جمع آوری کند.
علامه محمدباقر مجلسی در سال 1037 هجری قمری متولد شد و از چهار سالگی تحت تربیت پدر خود یعنی محمد تقی مجلسی بود و خود او نقل می کند که از چهار سالگی در مسجد نماز شب می خوانده و کودکان را با آیات و روایاتی که پدرش به او آموخته بود؛ موعظه می کرد.
علامه مجلسی از دوران کـودکـی در اصفهان تحت تربیت و تعلیم پـدر دانشمند خود پرورش یافت و بـا استعداد و پشتکار به تحصیل علـوم زمان خود پرداخت و در مـدت کوتاهی مراحل مختلف علمـی و تحصیلی را طی کرده و سپـس به گـرد آوری علـم حـدیث و آثار اهل بیت(ع) مشغول شد.
مجلسی بیشترین وقت خود را در راه تحقیق و پژوهش عمیقانه در علوم اسلامی صرف کرد تا توانست آثاری را از خود به جای گذارد که تا امروز به عنوان منبع و ماخذ پژوهشگران و محققان علوم دینی است.
مجلسی که در مدرسه ملاعبدالله به اقامه نماز و تدریس اشتغال داشت؛ بعد از رحلت پدر بزرگوارش در مسجد جامع اصفهان به اقامه نماز و درس دادن مشغول شد و در پای درس او بیش از هزار طلبه می نشستند و از نور علم و معرفت دل های خود را جلا می دادند.
علامه مجلسی که اولین اجازه نقل حدیث خود را در سن 14 سالگی اخذ کرد؛ در علومی مانند تفسیر، حدیث، فقه، تاریخ، رجال، کلام، درایه، صرف و نحو، معانی و بیان، لغت، و همچنین علوم عقلی، ریاضیات، منطق، جغرافیا و نجوم تبحر داشت.
این دانشمند شیعه شاگردان بزرگی داشت به گونه ای که
انتهای پیام /*
