علامه مجلسی؛ راوی بحارالانوار

محمد باقر مجلسی مشهور به علامه مجلسی و مجلسی دوم در 1006 هجری خورشیدی در اصفهان چشم به جهان گشود. پدر وی، محمد تقی مجلسی از شاگردان بزرگ شیخ بهایی بود. علامه مجلسی و پدرش از نخستین افرادی بودند که روایت ها و حدیث های اهل بیت و ائمه معصومین(ع) را از عربی به فارسی روان ترجمه کردند.

علامه مجلسی از درس استادان گرانقدری همچون محمد تقی مجلسی، محمد صالح مازندرانی، محمد طاهر قمی، محسن فیض کاشانی و ... بهره جست.

علامه مجلسی در دوره یی زندگی می کرد که به دلیل جنگ هایی که در ایران رخ داده بود، روایت های ائمه(ع) به صورت مناسبی در دسترس نبود. علامه مجلسی در چنین شرایطی به گردآوری روایت ها پرداخت و توانست بزرگترین منبع حدیث و روایت های شیعه کتاب بحارالانوار را به رشته تحریر درآورد.

این کتاب مجموعه ی کاملی از تفسیر قرآن، تاریخ، فقه، کلام، اخلاق... را شامل می شود.

علامه مجلسی در مقدمه ی این کتاب می نویسد: «ای پویندگان حق و یقین! و گروندگان به ریسمان پیروی خاندان سید المرسلین، صلوات اللَّه علیهم اجمعین! بدانید که من در اوایل جوانی اشتیاق زیادی به تحصیل انواع علوم و فنون داشتم و به فضل الهی وارد دایره آن شدم و قدم در گلزار آن نهادم و با خوب و بد آن مواجه گشتم، تا اینکه آستینم از میوه های رنگارنگ آن پر شد و گریبانم از بهترین نوع آنها اِشباع گردید. از هر چشمه ای جرعه گوارایی نوشیدم، و از هر خرمنی دو مشته برداشتم...»

وی شاگردان بسیاری را تربیت کرد، چنانچه سید نعمت الله جزایری در «انوار نعمانیه» نوشت: «شاگردان وی بیش از هزار نفر بودند.»

علامه مجلسی کتاب هایی بسیار نوشت و حتی برای یافتن کتاب های نادر و کمیاب به کشورهای دیگر مسافرت کرد. کتاب های او به 2 زبان عربی و فارسی نوشته شده که تعداد آنها بیش از 200 عنوان است.

بحارالانوار(110 جلد)، مراه العقول(25 جلد) و ملاف الاختیار(16 جلد) از مهم ترین کتاب های وی به زبان عربی است. از کتاب های فارسی علامه مجلسی می توان به حق الیقین، عین الحیات، حلیه المتقین و جلال العلوم اشاره کرد.

بیشتر کتاب های علامه مجلسی محفوظ مانده و در دسترس همگان قرار دارد. کتاب هایی هم که چاپ نشده، نسخه های خطی آن موجود است.

علامه مجلسی پس از وفات پدر بزرگوارش، به جای او در مسجد جامع اصفهان اقامه ی نماز جماعت می کرد. وی از زمان شاه عباس دوم صفوی تا پایان عمرش زمان سلطان حسین دارای مقام و نفوذ دینی بود. به همین دلیل لقب شیخ الاسلام که عالی ترین درجه ی روحانیت در آن دوره بود به وی اعطا شد.

سرانجام علامه مجلسی پس از تحقیق و پژوهش های بسیار به ویژه در زمینه ی علوم اسلامی در 73 سالگی در 1077 خورشیدی درگذشت. پیکر وی در مسجد جامع اصفهان کنار پدرش به خاک سپرده شد.