دیدگاه های کلامی علامه مجلسی

چکیده:

آرای کلامی علامه شهیر «محمدباقرمجلسی ره» بدیع، ابتکاری و در عین حال قابل اعتماد است. وی کتاب خداوند را یگانه کانون علم حق می¬داند و در باب تأویل احادیث و آیات قرآن، تنها توضیح سازگار با بیانات امامان(ع) را می  پذیرد. احادیثی بسیار از کسانی را که به غلو مشهورند، به دلیل سطوح مختلف روایات، می¬پذیرد. وی از آن نقل گراهاست که از تحمیل تفکرات عقلی بر آیات و روایات به شدت انتقاد کرده است اگر چه مطلق عقل گرایی هیچ مخالفتی نداشته و در مقابل اخباریان از اجتهاد و استنباط دفاع کرده است. وی بر این باور است که اصل وجود خدا به دلیل فطری بودن و وضوح و روشنی آن نیازی به اثبات ندارد. هفت برهان در توحید الهی اقامه می¬کند و در پایان، ادله نقلی را معتبر می¬داند و استدلال به آن را در این زمینه دارای اشکال نمی بیند. با دقت بالای خود براهین توحید صفاتی را در شرح روایتی از امام رضا(ع)، نقل می¬نماید. او همچنین، هشت نظریه در تبیین امر بین امرین از علمای امامیه بیان و اشکالات هر هشت نظریه را بیان نموده و در پایان نظر خود او بر این است که امر بین امرین آن است که برای هدایت  ها و عدم توفیق خداوند متعال بر طاعات و معاصی بندگان تأثیری وجود دارد اگر چه آنرا به حد اجبار و اضطرار نمی رساند. وی فرستادن انبیا را مقتضای حکمت الهی می¬داند و مهم ترین دلایل عصمت انبیاء را ادله سمعی و روایات می¬داند. ایشان نیاز به رهبر و مقتدای عالِم و عادل جهت هدایت بندگان به راه راست و رفع شبهات را اصلی ترین دلیل لزوم امامت می  داند و از سه راه اعلمیت، عصمت و هاشمی بودن، امامت ائمه اطهار(ع)، را ثابت می  نماید. ایشان معاد جسمانی را از ضروریات دین و مورد اتفاق همه ادیان از جمله یهود و نصارا می¬داند. علامه مجلسی، برای اثبات رجعت به حدود هشت آیه از قرآن در حق الیقین اشاره می  کند و مسأله رجعت را در روایات، متواتر معنوی می داند.

پایان نامه . دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام - دانشکده الهیات و معارف اسلامی . 1389
موضوع: علوم انسانی > کلام
استاد راهنما: سید محمود موسوی | استاد مشاور: محمد مهدی گرجیان | دانشجو: منصوره نجفی کانی