بررسی مفهوم خداشناسی فطری در آراء ملاصدرا و علامه مجلسی

چکيده:
معرفت فطری از صانع عالم که معرفتی الهی و ناب می باشد ، طریقیت آن برای شناخت خداوند ، جزء متقن ترین طرق خداشناسی بشر است و انبیاء – علیهم السلام – نیز وظیفه ای تذکاری نسبت به آن دارند . از آنجا که این مسئله یک رویکرد درون دینی دارد مورد توجه فکری و خرد ورزی دین پژوهان نحله های مختلف حوزه دین قرار گرفته است . مکتب حکمت متعالیه صدرائی نیز به جهت إعمال روش میان رشته ای در بهره مندی از طرق ادراکی اسلاف و همچنین مکتب روائی مجلسی به لحاظ رویکرد ویژه نسبت به سنت در تفسیر و تأویل گزاره های دینی ؛ منطق گفتمان علمی خاصی را ارئه نموده اند ؛ تا جائی که استخراج معرفتی ، حاصل از مقایسه آراء دو مکتب می تواند ما را به یک حدس علمی از منظر دین برساند . در این رساله علاوه بر تحلیل و بررسی فطرت و معرفت فطری از منظر نحله های مختلف دین پژوه اسلامی ؛ به استخراج مبانی نظری ، تحلیل و تطبیق ره آورد فکری مدرسه حکمت متعالیه و مکتب روائی در خصوص معرفت فطری خداوند پرداخته شده است. مؤسس حکمت متعالیه بر این باور است که این معرفت ، شناختی پیشینی ، عام ، غیر اکتسابی ، بسیط ، تغییر ناپذیر برخاسته از ربط و حصه وجودی معالیل به علت العلل بوده است . رأی بنیانگذار مکتب روائی هم ، این می باشد که : شناخت فطری ، شناختی پیشینی ، آن سوئی ، خدادادی ، کلی ، اجمالی ، ثابت ، برخاسته از رابطه خالق و مخلوق به مقدار قرب و بعد انسان به خدا می باشد . تفاوت مبادی این دو دانشمند موجب دوگانگی در رویکرد و نتایج در مفهوم مسئله شده است

سجادی فر، محمد

مقطع : کارشناسي ارشد

رشته گرایش : مدرسی معارف اسلامی

دانشگاه : دانشگاه تهران

استاد راهنما : میر، منصور

استاد مشاور : نجارزادگان، فتح اله

تاريخ دفاع : 1388